De Ogen en het onmogelijke - Dave Eggers RECENSIE

Recensie: De Ogen en het onmogelijke - Dave Eggers

Johannes is “De Ogen” van het park. Hij leeft al zijn hele leven in het park en zijn missie is om alle veranderingen die hij waarneemt door te geven aan de drie oude bizons die achter een groot hek wonen. Johannes ziet zichzelf als een vrije hond, hij wordt niet vastgehouden aan een lijn en kan zo snel rennen als het licht. Samen met zijn hulp-Ogen maakt hij allemaal avonturen mee, maar wat als hij op een dag wordt gevangen? Johannes wordt geconfronteerd met de eindigheid van het eiland waarop hij woont, is dit echt alles wat hij wil?

De Ogen en het onmogelijke is een bijzonder verhaal. De omslag van het boek trekt gelijk de aandacht van de lezer. En dat doet de rest van de vormgeving ook. De hoofdstukken worden afgewisseld met gekleurde pagina’s en hier en daar staan mooie schilderijen afgedrukt, waarin Johannes is gefotoshopt op een hele natuurlijke manier. De vraag is alleen of deze prachtige vormgeving de inhoud van het verhaal kan compenseren. Wat mij betreft niet.

Het duurt even voordat je als lezer goed in het verhaal van De Ogen en het onmogelijke komt. Dave Eggers heeft geprobeerd zoveel mogelijk te schrijven vanuit het perspectief van een hond, wat heel leuk is, maar de uitwerking heeft wel enkele gevolge die afdoen aan de leesbaarheid van het verhaal. Zo gebruikt Dave Eggers soms helemaal geen interpunctie en dan veel te veel. Hoewel je begrijpt als lezer dat het is bedoeld om de snelheid van het denkproces van Johannes te uiten en zijn enthousiasme over te brengen op de lezer, schrikt het toch een beetje af. Deze overdreven manier van zich uiten leest dan ook vooral vermoeiend. Enerzijds zou dit wel de manier kunnen zijn waarop een hond echt denkt. Anderzijds komt deze kindse manier van doen niet heel geloofwaardig en overtuigend over.

Wat daarmee heel sterk samenhangt is dat het heel onduidelijk is wat het lezerspubliek van De Ogen en het onmogelijke is. Door het kindse en overdreven karakter van Johannes verwacht je aan de ene kant dat Dave Eggers zich richt op de jonge lezer. Ook de kinderlijke avonturen sluiten aan bij die verwachting. Maar aan de andere kant springt Dave Eggers zo van de hak op de tak dat het verhaal niet is te volgen voor de jonge lezer. Ook mist een echte (spannings)opbouw in het verhaal. Er wordt toegewerkt naar een avontuur, maar dat vindt vervolgens nooit plaats. Ook bevat het verhaal soms vrij lugubere scènes, zoals de gedetailleerde vertelling van hoe een peuter bijna verdrinkt. Dat sluit niet aan bij een jong lezerspubliek. Ook de boodschap aan het begin van het verhaal: “En het allerbelangrijkste: de dieren staan niet voor mensen” helpt niet om duidelijkheid te krijgen. Sterker nog, door het gebrek aan opbouw in het verhaal wordt steeds minder duidelijk waarvan Dave Eggers ons probeert te overtuigen. Als je je dan eindelijk door het verhaal heen hebt geploeterd, vind je misschien het antwoord op de vraag wie het lezerspubliek is. Het boek is namelijk genomineerd door de Kinderjury voor het boek van 2024. 

Is het verhaal dan alleen maar kommer en kwel? Nee zeker niet. Voor de wat meer filosofische lezer zitten er prachtige zinnen in en geeft het verhaal absoluut dat gevoel van weten waar het over gaat maar het net niet onder woorden kunnen brengen. Ook zitten hier en daar wat grappige woordgrapjes in de tekst verwerkt. Toch is het geen easy-read en geen aanrader voor het doorsnee publiek.

Kortom, De Ogen en het onmogelijke is een bijzonder en uniek verhaal. Het zal niet zijn wat je verwacht en dat heeft zowel voor- als nadelen. Maar zelfs als de inhoud je niet helemaal aanspreekt, kan je niet om de prachtige vormgeving heen. Dit is één van die boeken die je in je kast wil hebben om zo nu en dan eruit te kunnen pakken en om er doorheen te bladeren, maar echt lezen is een ander verhaal.

Recensie: De Ogen en het onmogelijke - Dave Eggers