De erfenis van Abelke Bleken - Jarka Kubsova RECENSIE

Recensie: De erfenis van Abelke Bleken - Jarka Kubsova

De erfenis van Abelke Bleken: heldere analyse heksenvervolging

In de marslanden die  kleven aan Hamburg, speelde menig geval van heksenvervolging.  Moedige vrouwen die zich verzetten tegen de mores van de tijd waarin macho’s haar weinig meer als een gebruiksartikel beschouwden. Abelke Bleken is er een groot voorbeeld van. Jarka Kubsova (1977) spint rond het waar gebeurde verhaal fictie die inzoomt op dramatiek zonder weerga. Ze wisselt in De erfenis van Abelke Bleken hoofdstukgewijs de tragiek rond haar af met datgene wat beklijft voor Britta Stoever vijf eeuwen later. Ze verhuist tegen haar zin naar dezelfde locatie, bijt zich vast in wat Abelke moest doormaken en ondergaat parallellen.

Een roman die verklaart hoe de zorg in de buurt voor elkaar, verankerd in de naoberplicht, op enig moment door verknipte geesten wordt omgebogen naar ongekend fysiek geweld tegen de vrouw. De worsteling van de moedigsten onder haar die het verzet met de dood moeten bekopen. En pas op hè om het op te hangen aan de minder doordachten, zo maakt Kubsova duidelijk.

Maarten Luther bijvoorbeeld predikte dat je zogeheten tovenaressen niet mocht laten leven. Veelzeggend dat vrijwel alle heksenprocessen pas na de Reformatie plaats vonden. En eerherstel van de vervolging kent nog slechts een trage start in de beschaafde landen daar waar in de onderontwikkelde gebieden de positie van de vrouw nog amper is gewijzigd. Spierkracht is nog in grote delen van de wereld bepalend voor dominantie. De vuist die regeert over de hersens. De reparatie is na vijf eeuwen nog mondjesmaat.

Keuze

De erfenis van Abelke Bleken vraagt ook aandacht voor de gevolgen van het meegaan in de keuze van een woonplek van een partner die niet de jouwe is. Op het niet opgenomen worden in de nieuwe omgeving, de pesterijen die eruit voortvloeien voor kinderen in gesloten dorpsgemeenschappen. De verwerpelijkheid van de wijze waarop sociale media er in deze tijd van bedienen.

We noemden de naam van Luther. De geestelijkheid valt veel te verwijten. In tijden van misoogsten werd vanaf de kansel het euvel afgewend op zogeheten tovenaressen die het waan denken van de voortrekkers in het geloof met een plek op de brandstapel moesten bekopen.

Inleving

Kubsova heeft veel onderzoek gestoken in de materie en demonstreert in deze roman als gevolg ervan een buitengewoon inlevingsvermogen. Je krijgt de gewoonten en karakteristieken bladzijde voor bladzijde aangereikt. Ze gaat niet om de gruwelen heen, maar focust aansprekend naast het hoe op het waarom.

Een boek met sterke persoonlijkheden en sfeertekening.

Dick van der Veen

Recensie: De erfenis van Abelke Bleken - Jarka Kubsova