Hellenacht - Lars Mytting RECENSIE

Recensie: Hellenacht - Lars Mytting

In Hellenacht onthult Lars Mytting (1968) wat er na vier eeuwen terecht komt van de klokken en het tapijt die nauw verweven zijn met de Hekne-zusters Halfrid en Gunhild, die begin zeventiende eeuw met de heupen aan elkaar werden geboren. In het Noorse Butangen wel te verstaan, de plaats die centraal staat in een roman rond mythevorming. Dominee Kai Schweigaard en nazaat Astrid zetten meervoudig hun leven op het spel om een volledige ontwaarding van wat de zusters achterlieten te voorkomen. En dat in het heetst van de Tweede Wereldoorlog, waarvan Noorwegen ook een flinke veeg meekrijgt.

Mytting maakt er met groot invoelend vermogen een subliem verhaal van. Je krijgt in Hellenacht een antwoord op de vraag of de beide zusters een waardig graf hebben gevonden of dat ze door de vijandigheid zijn meegevoerd naar volstrekte anonimiteit. Een antwoord ook op een andere vraag: of de nazi’s erin slagen om het Zustertapijt te vinden en om de overgebleven Gunhild-klok naar Dresden over te brengen, daar waar de Halfrid-klok al meer dan een eeuw beiert in de staafkerk die in Butangen werd afgebroken en in Duitsland heropgebouwd.

Verzet

Hellenacht voert je naar familie in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Mytting brengt je huidna bij de hoofdrolspelers en hun onverschrokkenheid. Astrid en de bejaarde dominee raken betrokken bij het verzet. Geen bladzijde of de spanning spat er vanaf. Munitie vervoeren in melkbussen, doorgeven van geheimen via het bord met psalmen en gezangen, een kerkklok die op een onvindbare plek in een waterpartij glijdt, een broer die tegen de Duitsers knokt, een arm verliest maar toch de kant van de bezette kiest omdat hij oog heeft voor wat Butangen na de oorlog te wachten staat: een Russische overheersing die nog meer van de gal vraagt.

Prachtige karaktertekeningen. Er gebeurt tegelijkertijd zoveel dat je geen moment de neiging krijgt om het boek maar even opzij te leggen.

Meesterwerk

De verwoesting van Dresden waar de aan de Hekne’s gelieerde familieleden een rol in spelen. Uiteindelijk brengt de auteur het in zijn afsluitende roman allemaal weer bij elkaar. Daarvoor moet hij afdalen, diep in de krochten van zijn schrijverschap.

Een verhaal dat de roddel en achterklap van een dorpsgemeenschap in de schijnwerper plaatst, waarin de helden zo maar als zondaars worden behandeld.

Een verbluffende slotact waarin de dominee zijn gekozen einde glans geeft en Astrid wel haar vruchtbaarheid door de nazi’s uit haar lichamen ziet geranseld maar niet het vertrouwen in gerechtigheid.

Een trilogie die rijpt als een meesterwerk, met zoveel diepgang in de beschouwing van goed en kwaad; van menselijke zwakheid in beoordelingsvermogen en doorgronding. De zwaar bevochten triomf van gerechtigheid, toongezet met klokgelui en een tapijt dat vier eeuwen de vloer aanveegt met onnadenkendheid.

Recensie: Hellenacht - Lars Mytting