Recensie: Grâce à Dieu RECENSIE

Recensie: Grâce à Dieu

François Ozon is een Franse filmaker en scenarioschrijver. Hij heeft al een aardig repertoire op zijn naam staan en is vooral bekend vanwege zijn absurde humor en het gebruik van het LGBTQ thema in zijn films. Met Grâce à Dieu slaat hij het pad van een documentaire in.

In deze film, die gebaseerd is op een waargebeurde casus uit 2014, komt Alexandre, bankier en vader van vijf kinderen, erachter dat de priester die hem in het verleden heeft misbruikt nog steeds werkzaam is met kinderen. Hij maakt hier melding van en hoopt dat er actie wordt ondernomen. Helaas is zijn zaak verjaard. De priester in kwestie geeft aan dat hij ‘ziek’ is en het niet kan helpen dat hij die dingen heeft gedaan en het instituut vindt het jammer, maar helaas. Als laatste strohalm doet Alexandre aangifte waarmee hij een balletje aan het rollen brengt. 

Ozon laat het verhaal zichzelf vertellen zonder te oordelen. Er worden geen dramatische ingrepen gedaan, niet gespeeld met montage, geen spanningsopbouw gemanipuleerd. Het is wat het is, en daarmee is het al erg genoeg. Hoewel de cameravoering echt cinema gericht is, voelt de film als een documentaire. De acteerprestaties hebben daar ook aan bijgedragen, want het zijn stuk voor stuk kundige acteurs die hun rol met verve, alsof ze het zelf hebben meegemaakt, spelen. 

Grâce à Dieu begint met Alexandre die zijn briefwisseling start met kardinaal Barbarin in Lyon. Met een voice over worden deze voorgelezen terwijl het beeld het leven van Alexandre laat zien. De brieven zijn heel oprecht en direct, waardoor je na tien minuten al precies weet wat er gebeurd is. Daar draait de film ook niet om, de details worden zonder extra drama gebracht. Het gaat hier puur om het proces. Het vertragen van de klacht en het afdoen als ‘verjaard’.

Een ander belangrijk aspect in Grâce à Dieu, wat je niet alleen bij het misbruik binnen de kerk ziet, is het wegkijken of het niet benoemen, zodat het er niet is. Dat geldt niet alleen binnen het instituut zelf, maar ook in de directe omgeving wordt er heel laconiek op gereageerd. Zo vindt Alexandre’s moeder bijvoorbeeld dat hij niet zo moet zeuren, het was immers jaren geleden. 

Doordat Alexandre aangifte doet, komt de politie bij een ander slachtoffer terecht. Ozon verlegt hiermee de focus van Alexandre, die nu een bijfiguur wordt, naar François. Hij besluit een actiegroep op te richten en  zo komen ze erachter dat de desbetreffende priester jarenlang heel veel kinderen heeft misbruikt en dat de doofpot dieper is dan ze dachten.  Omdat heel veel zaken verjaard zijn of niet alle slachtoffers willen praten, kan er niets gebeuren. Dan gaat geleidelijk de hoofdrol naar Emmanuel en hij kan nog wel aangifte doen. Uiteindelijk komen al deze lijnen weer samen en is te zien wat de impact is van het misbruik, maar ook van de manier waarop het is afgehandeld. 

Grâce à Dieu is een tenenkrommend realistisch verhaal en daarmee niet geschikt voor een gezellig avondje film kijken. Juist de eenvoud en de documentaire-achtige stijl maken dat dit verhaal je tot in je diepste raakt. Met 132 minuten is het best een lange film, maar doordat Ozon de focus verlegt wordt het niet saai of langdradig. Dat zijn sowieso geen woorden die van toepassing kunnen zijn op een film als deze, want eigenlijk puur voor de bewustwording zou iedereen deze film moeten zien. 

Recensie: Grâce à Dieu