Recensie: Instinct RECENSIE

Recensie: Instinct

In Instinct raakt psychologie Nicoline verliefd op één van haar patiënten in een tbs-kliniek. Nicoline is degene die beslist of hij klaar is om terug te gaan naar de maatschappij, maar in hoeverre kan zij nog objectief oordelen wanneer liefde en lust de overhand nemen? Deze film, het regiedebuut van Halina Reijn is de Nederlandse inzending voor de Oscars.

Al enige tijd wordt er in de media gesproken over Instinct. Het is de samenwerking van twee powervrouwen, namelijk Halina Reijn en Carice van Houten, met een verhaal dat geschreven is door Esther Gerritsen. Op verschillende filmfestivals wordt de film alom geprezen. Naast Carice van Houten als hoofdrol is de andere grote rol weggelegd voor Marwan Kenzari.

Nu de film uit is zijn de reacties wisselend. Instinct is een donkere en beklemmende film. Halina Reijn is er ontzettend goed in geslaagd om de spanning voelbaar te maken voor de kijker. Het ongemakkelijke gevoel waarmee je kijkt wordt met de minuut groter en meer beladen. Dit komt mede door de bijzondere manier van filmen en het ontbreken van enige muziek. Als kijker kan je niet anders dan je volledig focussen op de intense en rauwe scènes. En deze stilte is behoorlijk intens. Deze film is zeker niet voor iedereen. 

Het is moeilijk te beoordelen of Carice van Houten hier de sterren van de hemel speelt. Haar personage Nicoline is zo ongrijpbaar, maar misschien is dit de bedoeling? Het is onduidelijk wat ze denkt, wat ze voelt en dat maakt haar handelen ook moeilijk te volgen. Waar komt haar plotselinge verliefdheid en obsessie voor patiënt Idris nu plots vandaan? Het gevolg is dat je je als kijker niet kan identificeren, inleven en daardoor ook niet met haar meeleeft. De interesse voor haar houd je maar net vast en hiermee verliest Instinct één hartje. Dat personage Idris in de kliniek hoort is duidelijk, maar qua mentale gezondheid zit er maar weinig verschil tussen hem en Nicoline. Op het moment dat Halina Reijn ze zelfs dezelfde kleding laat dragen (een briljante keuze van de regie), kan je je als kijker afvragen wie nu de patiënt is.

Instinct is een film met zowel gelaagdheid en complexiteit, zoveel is duidelijk. De cast brengt dit zeer overtuigend over. Hoe Marwan Kenzari schakelt van charmant naar creepy is bijna misselijkmakend, zo overtuigend is het. De film geeft verschillende hints hiernaar, zoals de relatie met haar moeder, de scènes met de hond en in bad. Naar het werkelijke verhaal kan de kijker alleen maar gissen, want er wordt weinig uitsluitsel gegeven. Er is veel ruimte voor suggestie. Deze complexiteit maakt Instinct enerzijds intrigerend en indrukwekkend, maar anderzijds ook vermoeiend en zwaar. Afgerond naar boven geven we Instinct daarom 4 hartjes. 

Recensie: Instinct