Recensie: Martin Eden RECENSIE

Recensie: Martin Eden

Martin Eden is een Italiaanse dramafilm gebaseerd op het gelijknamige boek van Jack London geregisseerd door Pietro Marcello die zich voornamelijk afspeelt in Italië. Het socialisme is volop aan het opkomen  en zet arbeiders en werkgevers tegen elkaar op. De persoon om wie het hele verhaal draait, Martin Eden, is een simpele matroos met het hart op de juiste plaats, veel ambitie en grote dromen. Deze brengen hem overal ter wereld en zorgen ervoor dat hij verschillende soorten mensen leert kennen. Door een toevallige ontmoeting komt hij in contact met een gezin uit de burgerij en wordt hij verliefd op Elena Orsini. Door haar leert hij autodidact schrijven en gaat hij zijn nieuwe grote droom achterna: schrijver worden.

Martin, gespeeld door Luca Marinelli, is van bescheiden afkomst: hij reist de wereld af als matroos en houdt niet van stilzitten. Ook heeft hij geen middelbaar onderwijs of hoger onderwijs gevolgd, waardoor hij over minder woordenschat en kennis beschikt dan de mensen uit de burgerij; de sociale status waarna hij streeft. Toch krijgt hij dankzij zijn doorzettingsvermogen en idealisme veel voor elkaar, maar de progressieve kijk van Martin Eden op de wereld maakt hem bij sommigen ook minder populair. Hij is vurig, gepassioneerd, koppig, idealistisch en ambitieus; hoewel iedereen zegt dat schrijver worden een nutteloze droom is, gevloeid uit een boek met gedichten van Baudelaire, zet Martin door en leest en koopt vele boeken. Hij komt duidelijk uit voor zijn mening en wind er geen doekjes om. Hij zal nooit ruzie zoeken, maar wanneer er in zijn ogen onrecht geschiedt deinst hij ook niet voor terug dat een halt toe te roepen.

In Elena ziet Martin het licht dat zijn eerder bescheiden leven nodig heeft: omdat ze tot een rijke familie behoort krijgt hij via haar familie toegang tot een reeks nieuwe kennissen en contacten die hem naar de positie zouden kunnen helpen waarnaar hij zo verlangt, ook is ze jong en knap, maar daarbovenop is Elena Orsini zachtaardig en geïnteresseerd in literatuur. Dankzij haar begint Martin Eden te schrijven en te leren, zonder terug naar school te gaan.

Zijn idealistische aard zorgt ervoor dat hij niet altijd even serieus genomen wordt; de meesten lachen hem vierkant uit als Martin vertelt dat hij schrijver wil worden. Er wordt hem verteld dat hij in een sprookje gelooft en het leven en de toekomst te rooskleurig ziet, waarop hij antwoordt dat de anderen gewoon te triest zijn. Het wederantwoord daarop luidt dan dat dit simpelweg de realiteit ziet waarin ze leven en dat hij ooit teleurgesteld zal komen terugkrabbelen. Martin's sterke idealen, waar hij nooit vanaf wijkt, zorgen ervoor dat hij regelmatig in conflict komt met anderen, waaronder Elena, zijn schoonfamilie, werkgevers en zijn schoonbroer.

Maar de mooie Italiaanse romantiek of de betekenis van het socialisme zijn niet de kern van het verhaal, dat is de evolutie van het leven en denken van Martin Eden zelf, die door talloze factoren, gebeurtennissen en ontmoetingen een succesvoller en bekender persoon wil worden zodat hij zijn boodschap en gedachten via goed geformuleerde woorden kan verspreiden. De film toont aan hoe ver hij wil gaan en hoe poëzie en literatuur hem helpen zich te uiten. In het begin wordt hij vooral voorgesteld als een marinier met een droom, later blijkt dat hij daarnaast ook een overtuigend spreker kan zijn.

In de film komt soms een bootje in beeld en na een tijdje komt men achter de boodschap; het schip stelt 'geluk' voor. Soms zit het leven mee, op andere momenten wat minder, maar stabiel is het nooit en het kan razendsnel omslaan. Het is dan niet verrassend dat het bootje zinkt op een dieptepunt in Martin's leven.

Luca Marinelli vertolkt het principiële personage uitstekend; meestal is Martin Eden rustig, maar hij als hij praat over iets dat hem nauw aan het hart ligt verheft hij zijn stem en gebruikt grote gebaren. Hij staat altijd achter de keuzes die hij maakt, ook als ze in zijn gezicht terugslaan maar hij geen spijt mag tonen in het bijzijn van hen die hem minachten. Martin Eden is een man die een doel nodig heeft om naartoe te werken, waar hij alles voor over heeft, en Luca Marinelli levert uitstekend werk als acteur. Het wordt ook duidelijk dat, wanneer dat belangrijke doel er niet is, het leven uit de ogen van de dromer verdwijnt, dat het vuur uit is en dat niets hem meer kan schelen. Ook dit wordt duidelijk gespeeld door de Italiaanse acteur, die trouwens een prijs heeft gekregen voor zijn vertolking.

De kleuren die gebruikt worden op de verschillende locaties helpen bij de sfeer: wanneer Martin bij de familie Orsini is worden er warme en zachte tinten gehanteerd, als hij in een armere wijk van de stad is zijn de kleuren eerder grauw en koud.

Een kleine onduidelijkheid voor mij zijn de flashbacks. Deze komen regelmatig voor doorheen de film, maar het was naar mijn mening niet altijd even duidelijk over wie het ging. Soms waren het herinneringen van Martin's jeugd, maar andere keren was het een totaal ander persoon. Hierbij was er soms verwarring over het doel van de flashback, maar voor de rest droeg het bij aan de rustige, romantische en ietwat naturalistische sfeer van de film.

Martin Eden is een goede combinatie van historie en een vleugje politiek en romantiek, die samen leiden tot een mooi verhaal over een man die het wil maken in een harde wereld.

Recensie: Martin Eden