(Ledenrecensie) boek: Het boek van de vergeten artiesten: Bijzonder boek, maar het mist diepgang RECENSIE

Vera Buck (1986) debuteerde in 2016 met Runa, een roman cq thriller over experimenten op patiënten einde 20e eeuw, waarin feiten en fictie samenkomen. Nu is haar tweede boek Het boek van de vergeten artiesten (2019) vertaald naar het Nederlands door Sylvia Wevers en is wederom een historisch verhaal met vermenging van feiten en fictie.

In het boek worden afwisselend twee tijdlijnend beschreven. Het gaat over de jonge Mathis Bohnsack, die als 13e zoon van een bonenteler een hoop pech heeft en regelmatig in elkaar geslagen wordt door zijn broers en vader. Op de jaarmarkt grijpt hij zijn kans om te ontsnappen aan een hopeloos leven, door mee te reizen als assistent van meester Bo en zijn röntgenapparaat.

De tweede tijdlijn speelt 35 jaar later. De hoogtijdagen van de reizende jaarmarkten zijn voorbij en het is voor artiesten moeilijk aan werk te komen. Daarbij is Hitler bezig met het wegwerken van ongewenste individuen uit zijn rijk. Mathis woont samen met Meta en haar vreemde broer Ernsti in een woonwagen. Hun doel is om te emigreren naar Amerika, maar dat is nog niet zo eenvoudig.

De afwisseling tussen beide verhaallijnen zorgt ervoor dat je als lezer door wilt lezen. Elk hoofdstuk (welke soms net iets te lang is), sluit af met een soort cliffhanger om dan weer door te gaan in de andere tijdlijn. Naarmate het boek vordert is het soms verwarrend te weten in welke tijdlijn het verhaal speelt, hoewel dat bij elkaar hoofdstuk staat aangegeven. Het verhaal wordt extreem langzaam opgebouwd en er is wel enig doorzettingsvermogen nodig om door te lezen ondanks het feit dat het boek een zeer toegankelijke wijze van schrijven heeft. Wegleggen gaat makkelijk, terug in het verhaal raken blijkt geen probleem.

Het boek beschrijft uitgebreid een heel stuk Duitse en Europese geschiedenis gezien door de ogen van en over de artiesten, wat een originele keuze is. Het boek wordt gedurende het verhaal geschreven door Mathis Bohnsack, wat aan het einde van het boek duidelijk wordt. Het is een ode aan de bijzondere mensen die volgens de Nazi regering geen recht van bestaan hadden. Wegvoering en opsluitingen in kampen komt aan bod, evenals het zorgvuldig manipuleren van de geschiedenis door Hitler en consorten.

Hoofdpersoon Mathis komt nog het meest tot zijn recht in het boek, maar echt diep gaat het niet. Ook andere personages (en het zijn er veel) komen en gaan, maar zijn vrij oppervlakkig beschreven en daar blijft het helaas bij. Tweede hoofdpersonage Meta laat nog enige ontwikkeling zien, maar enige diepgang is er niet. Het is een boek dat vooral uitgebreid de gebeurtenissen uit de periode 1900-1940 beschrijft. En dat is jammer, want in een boek van 650 pagina's zou toch ruimte moeten zijn voor de ontwikkeling van de personages. De verwerkte humor maakt wel weer veel goed.

Het boek van de vergeten artiesten is absoluut een bijzonder boek, met personages die nu eindelijk krijgen waar ze recht op hebben: Een plekje in de geschiedenis. Maar de traagheid van het verhaal en het gemis aan diepgang maakt het een boek dat net wat tekort komt om boven gemiddeld uit te komen.