Recensie: De Jacobsboeken RECENSIE

Recensie: De Jacobsboeken – Olga Tokarczuk

De Jacobsboeken is het bekroonde boek dat het verhaal volgt van een sekteleider in het achttiende-eeuwse Polen. Door de ogen van een oude en stervende vrouw genaamd Jenta volgen we de sekteleider Jacob Lejbowicz (1726-1791). Jacob – later ook wel bekend als Frank – bekeerde duizenden joden tot het frankisme. Het frankisme is een combinatie van joodse, christelijke en islamitische elementen. Hij stuitte op een flinke weerstand in het achttiende-eeuwse Polen. Deze weerstand resulteerde in een gevangenisstraf in een klooster voor Jacob, waar hij dertien jaar zou verblijven, tot hij wordt bevrijd door de Russen. 

Olga Tokarczuk is een Poolse schrijfster en activist. Zij wordt geprezen voor haar scherpzinnigheid en wordt gezien als de belangrijkste Poolse schrijfster van haar generatie. Door de uitgave van De Jacobsboeken werd zij het slachtoffer van een haatcampagne in Polen, omdat zij zich heeft uitgelaten over de zwarte bladzijden uit de Poolse geschiedenis en moest hierdoor zelfs beveiligd worden. 

De Jacobsboeken is een boek van 900 pagina’s en vergt daarom enige toewijding. Wat het boek extra bijzonder maakt, is dat de bladzijdes niet vanaf 0 optellen maar aflopen vanaf 900. Daarnaast wordt er een groot aantal Poolse woorden gebruikt in het boek en kent het boek (gelukkig) ook een verklarende woordenlijst voor deze Poolse termen. Op sommige pagina’s worden veel Poolse termen gebruikt waardoor je steeds heen er weer blijft bladeren naar de woordenlijst en dat is niet erg handig in een boek van 900 pagina’s. Het had fijner geweest als de termen worden toegelicht in een voetnoot op de pagina waarin zij worden gebruikt.  Qua taalgebruik is het een hele opgave om het boek te lezen en het leest daarom ook niet erg makkelijk weg. De schrijfster besteedt flink wat aandacht aan de ‘leer’ van Jacob. Deze stukken zijn soms aan de langdradige kant, maar zijn wél noodzakelijk om een beeld van Jacob te krijgen. De schrijfster besteedt ook veel aandacht aan het omschrijven van de omgeving waarin het verhaal zich afspeelt. Deze beschrijvingen zijn erg gedetailleerd en lang. Deze gedetailleerde beschrijvingen zorgen er in bepaalde hoofdstukken voor dat er geen vaart in het verhaal zit, maar anderzijds zorgen deze uitvoerige beschrijvingen er juist voor dat je een goed beeld krijgt van het achttiende-eeuwse Polen en dat is wel een vereiste om het verhaal goed te kunnen volgen. Het leuke is dat er in het boek ook een aantal plattegronden staan. Deze illustraties zetten het verhaal nog nét wat kracht bij en zorgen voor een goede voorstelling van zaken. 

De hoofdpersoon – Jacob – wordt beschreven vanuit de zijde van zijn aanhangers en zijn tegenstanders. Deze verschillende zienswijzen zorgen ervoor dat je op verschillende manieren naar Jacob en zijn ‘leer’ gaat kijken en dit maakt het interessant. Alle personages zijn goed uitgewerkt en hierdoor kun je je als lezer goed inleven in de verschillende personages. Olga Tokarczuk heeft zich ook niet direct uitgelaten over wat voor persoon Jacob precies is, zij heeft dit aan de beleving van de lezer overgelaten. 

De Jacobsboeken is een mooie historische literaire roman die het verhaal van het historische figuur Jacob Lejbowicz – later ook wel bekend als Frank – weergeeft vanuit de zijde van zijn aanhangers en zijn tegenstanders. Het boek vergt vanwege zijn grote omvang en schrijfwijze de nodige toewijding van zijn lezer. Sommige passages zijn erg langdradig en naar mijn idee té gedetailleerd beschreven waardoor het verhaal soms lastig te volgen is. 

Recensie: De Jacobsboeken – Olga Tokarczuk