Hemelvaart RECENSIE

Schrijfster Judith Koelemeijer ging als tiener in 1985, zoals zoveel jongeren na het doen van hun eindexamen, met een groep van zes vriendinnen op vakantie in Griekenland. Het werd een vakantie om nooit te vergeten: de meiden zijn vol van leven en hebben volop dromen voor de toekomst. Maar dan gebeurt er op de allerlaatste avond een motorongeluk en komt Annette, één van de vriendinnen, op tragische wijze om het leven. In Hemelvaart beschrijft Judith Koelemeijer het aangrijpende verhaal van haar vriendin Annette.

Voor Hemelvaart heeft Judith met alle betrokkenen gesproken: zowel de ouders en broer van Annette als de andere vier jeugdvriendinnen en de jongens die bij het ongeluk betrokken waren. Maar haar eigen beleving staat uiteindelijk centraal. Dit maakt het verhaal bijzonder realistisch en persoonlijk: je voelt je direct verbonden met Judith, Annette en Annettes ouders. Het boek is niet alleen een beschrijving van het korte leven van Annette Sierhuis, maar ook een autobiografie van Judith Koelemeijer zelf. Dat Annette Judith haar hele leven is bijgebleven, wordt door het hele verhaal heen duidelijk. Bij elke fase in haar leven vraagt ze zich af hoe Annette gereageerd zou hebben, hoe Annette nu zou zijn geweest. In gedachte voert ze gesprekken met Annette. In dat opzicht is het voor de lezer volkomen duidelijk dat de schrijfster dit boek moést schrijven om het verhaal van haar verloren vriendin te vertellen.

Opvallend is dat de schrijfster aan het begin van het boek vastbesloten is om boven water te halen wat er die avond precies gebeurd is en wat de reden was voor deze dramatische samenloop van omstandigheden. Maar naarmate ze met meer mensen praat en nieuwe feiten achterhaalt, komt ze erachter dat niet iedereen dezelfde herinneringen heeft. Zo komt ze er uiteindelijk achter dat die noodlottige avond in 1985 van verschillende perspectieven bekeken kan worden, maar een achterliggende reden voor het ongeluk of diepere waarheid wat betreft de dood van Annette vindt ze niet. De schrijfster houdt het bij concrete beschrijvingen en verklaringen van verschillende betrokkenen, zonder zelf een kant te kiezen. Zo wijdt ze niet uit over de suggestie dat Annette aanvoelde dat ze ging sterven. Het blijft een feitelijke beschrijving van een vreselijke gebeurtenis. Dat sommige thema’s daardoor niet worden uitgediept vind ik jammer.

Het hele boek leidt uiteindelijk naar Judith’s laatste gesprek: dat met Dieter Dunkelmann, de Duitse jongen die Annette in 1985 aanreedt en daardoor haar dood veroorzaakte. Dat laatste gesprek liet wat mij betreft wat lang op zich wachten: de zoektocht van Judith in Griekenland, waarin ze archieven doorspit en rechtbankdocumenten analyseert, is soms wat langdradig, al begrijp je als lezer dat de schrijfster al deze gesprekken en documenten nodig vond voor het verhaal. Als het gesprek met Dieter dan eindelijk plaatsvindt, is het verhaal daarna vrij abrupt afgelopen. Jammer, want de rest van het boek is erg aangrijpend (niet in de laatste plaats omdat het verhaal op zichzelf al erg aangrijpend is). De schrijfster weet haar zoektocht op zo’n persoonlijke manier te beschrijven dat je het gevoel krijgt dat je haar kent.

Wat is jouw mening over dit persoonlijke verhaal?