De sleutel - Kathryn Hughes RECENSIE

Recensie: De sleutel - Kathryn Hughes

Het verhaal van De sleutel start in 2006, waar Sarah onderzoek doet naar een oud gesticht waarover ze een boek wil schrijven. Haar vader weet meer over het gesticht, maar wil dat niet met haar delen. Ze gaat daarom zelf op onderzoek uit en stuit in het verlaten pand op een zolder met koffers. In een van de koffers doet ze een schokkende ontdekking over een vrouw die meer dan vijftig jaar geleden was opgenomen in het gesticht. Het verhaal gaat verder in 1956 waar Ellen als leerling-verpleegkundige in het krankzinnigengesticht van Ambergate komt te werken en in nauw contact komt met de daar opgenomen patiënten, en één patiënte in het bijzonder. Een behandelend arts komt echter in opspraak en Ellen staat voor een pijnlijke keuze.

De sleutel is een historische roman met een bijzondere setting: een krankzinnigengesticht in de jaren vijftig in Engeland. Inmiddels is algemeen bekend dat de behandelingen uit die tijd niet bepaald stroken met de huidige opvattingen van geestelijke gezondheidszorg. Kathryn Hughes schetst in De sleutel een zeer realistische situatie over deze tijdsgeest, waarbij de nadruk niet ligt op die 'gruwelheden', maar op het dagelijks leven van personeel en patiënten in het gesticht. Opvattingen van 'jong en oud' over de geestelijke gezondheid staan hierin tegenover elkaar en Hughes laat goed zien dat zowel artsen als sommige patiënten daadwerkelijk geloofden dat de stroomschokken door de hersenen verbeteringen voortbrachten. Maar ook wordt er geëxperimenteerd met nieuwere vormen van psychologie, zoals de psychoanalyse van Freud, en kleine ontwikkelingen worden doorgevoerd in het gesticht.

Ondanks deze dramatische setting leest De sleutel erg prettig weg en Hughes weet de lezer van begin af aan al te intrigeren met haar verhaal. Waar het verhaal precies naartoe gaat en welke bijzondere ontdekkingen Sarah vijftig jaar later doet wekt de nieuwsgierigheid op en eenmaal begonnen met lezen is het boek niet meer weg te leggen. De gemaakte tijdssprong is daarbij een sterke techniek en ook het wisselen van het perspectief van de personages. Dat gebeurt ook alleen bij personages die op dat moment iets toevoegen aan het verhaal en dat weet Hughes goed aan te voelen en over te brengen. De sleutel heeft een bijzonder thema en Hughes geeft de lezer met haar verhaal nog een belangrijke boodschap mee: hoewel we inmiddels geen krankzinnigengestichten meer kennen, betekent dat niet dat de minder geestelijk stabiele mensen de juiste behandelingen krijgen.

Net als in haar eerdere romans weet Hughes ook het verhaal van De sleutel vol overtuiging over te brengen op haar lezers en ligt de kracht met name in de creatie van goed uitgewerkte personages die oprechte emoties weten op te roepen. De sleutel is een aanrader voor eenieder die houdt van historische fictie in een accurate en leerzame historische context.

Recensie: De sleutel - Kathryn Hughes