Voordat de koffie koud wordt - Toshikazu Kawaguchi RECENSIE

Recensie: Voordat de koffie koud wordt - Toshikazu Kawaguchi

Opeens ging het snel voor Toshikazu Kawaguchi. De Japanse theaterregisseur en -schrijver won met zijn stuk Voordat de koffie koud wordt enkele belangrijke theaterprijzen in eigen land. Hij herwerkte de tekst tot zijn debuutroman en prompt werd het een bestseller. Niet alleen in thuisland Japan kent hij succes, want ondertussen veroverde het boek de hele wereld, werd het zelfs verfilmd en behaalde het de shortlist van de UK Indie Book Award.

Voordat de koffie koud wordt doet op het eerste gezicht zeer Japans aan, met inbegrip van de gekende afstandelijkheid en formele omgangsvormen waarvoor de Japanners gekend staan. Wie eenmaal daardoor ziet en tussen de regels leest, wordt betoverd door een enig mooi en ontroerend verhaal over spijt, het juiste doen en loslaten.  Als lezer merk je dat het werk is gebaseerd op een toneelstuk: alles speelt zich af op dezelfde plaats en er komen maar weinig personages aan te pas.

Plaats van gebeuren is een klein koffiehuis in een afgelegen steegje in Tokio. Een stadssage doet de ronde dat er zich iets vreemds voordoet in dit etablissement: je kan er namelijk terug in de tijd reizen. Het koffiehuis wordt bevolkt door uiteenlopende personages. Centraal staat de dame met de witte jurk die geen woord zegt, maar enkel koffie drinkt. Zij blijkt een geest te zijn die zich niet aan de regels van het spel had gehouden: wie naar het verleden reist moet Voordat de koffie koud wordt terug naar het heden komen. Als je dat niet doet, word je een geest. De vrouw verlaat eenmaal per etmaal haar stoel, enkel dan kan iemand haar plaats innemen om terug te keren naar het verleden. Vier verhalen vertellen de tijdreis van vier stamgasten, elk met hun eigen reden. Op zoek naar het motief van een stukgelopen relatie, nog één keer de overleden zus terugzien, het ontmoeten van de nooit gekende dochter of een laatste keer de echtgenoot terugzien voordat hij Alzheimer kreeg.

Kawaguchi gebruikt een zeer gedetailleerde en beschrijvende stijl. Alle kledij bijvoorbeeld wordt tot in de puntjes beschreven. Ook de formele omgangsvormen van de gasten doen vreemd aan. Ondanks deze aparte stijl slaagt de auteur erin om te lezer te ontroeren en neemt hij hem mee in een soort van surrealistische of magisch realistische wereld. Hoewel tijdreizen centraal staat an sich, draait het daar helemaal niet om. Het gaat over omgaan met het verlies van een geliefde, zij het fysiek of mentaal. Het behandelt de schuldvraag en het opnieuw beleven van dat verlies of een afscheid waarmee men in vrede kan verder leven, over het begrijpen waarom dingen zijn zoals ze zijn. Voordat de koffie koud wordt doet de lezer nadenken over het leven en de futiliteit daarvan, over het niet nalaten om dingen nu te zeggen. Ontroerend en inspirerend tegelijkertijd!

Recensie: Voordat de koffie koud wordt - Toshikazu Kawaguchi