China - Edward Rutherfurd RECENSIE

Recensie: China - Edward Rutherfurd

China is een gigantisch land en haar geschiedenis gaat eeuwen ver terug. Dit verhaal start in 1839 en China staat aan het begin van de Eerste Opiumoorlog tegen de Britten. Het land is in verschillende culturele en politieke situaties verwikkeld; volkeren die onderling met elkaar wedijveren, Britten die neerbuigend zijn naar hun cultuur en keizer en vooral geld willen verdienen aan de opiumhandel, en Amerikanen die ook de handel bedrijven. Edward Rutherfurd neemt de lezers mee op een zeventigjarig avontuur naar dit fascinerende land met haar eigen cultuur en regels. Aan de hand van verschillende Chinese en Britse personages, vanuit allerlei verschillende lagen van de bevolking, lees en ervaar je een periode uit de Chinese geschiedenis. Van de Opiumoorlogen tot Mao's culturele revolutie, de Taipingopstand tot aan de Bokseropstand. Een bewogen tijdperk, waarbij Rutherfurd de gebeurtenissen gedetailleerd en op een toegankelijke manier uit de doeken doet. 

China is het meest recente werk van Rutherfurd, maar zeker niet een van zijn eerste. Inmiddels heeft hij zijn naam als auteur van historische romans al wel gevestigd. Naar dit boek over het mysterieuze en oosterse land werd dan ook reikhalzend uitgekeken, en Rutherfurd stelt opnieuw niet teleur. Zoals in al zijn romans komen in China meerdere personages aan bod en worden ze door deze turbulente tijden gevolgd. Van zowel opiumhandelaren, Britse diplomaten, Chinese piraten, jonkvrouwen, keizers als eunuchen. Een heel diverse groep om te volgen en de paden van veel personages kruisen elkaar gedurende de roman. Rutherfurd weet hen allen overtuigend te portretteren met sterke dialogen, geloofwaardige eigenschappen en hun eigen historische setting. Het is echter jammer dat Rutherfurd van deze personages, die je als lezer enige tijd volgt en leert kennen, de verhaallijnen niet altijd afdoende weet af te sluiten. Bij het introduceren van nieuwe grote karakters dreigt in China de aandacht vooral daarop gericht te zijn, en raken sommige personages – gelukkig niet allemaal – in de vergetelheid. Dat terwijl er zeker ruimte is in dit uitgebreide verhaal om daar de moeite voor te nemen. 

Desondanks weet Rutherfurd met zijn prettige en kleurrijke schrijfstijl de lezer mee te nemen naar de verschillende steden. De kleuren, geuren en geluiden van Beijing en Tibet kun je bijna zelf ervaren. Met een ruime zevenhonderd pagina's is dat ook geen overbodige luxe, en weet Rutherfurd in China de lezers geboeid te houden. En aan de lezers die nog niet veel weet hebben van de intrinsieke geschiedenis van dit grote land, zal met de fictieve karakters een hoop informatie toekomen. Echter moet er wel ook even bij stilgestaan worden dat Rutherfurd westers is en vanuit een westers perspectief naar het oosten kijkt. De Chinese bevolking zal de gebeurtenissen op een andere manier ervaren hebben en zullen dat op een andere wijze vertellen dan nu gebeurt in China. Zo valt op dat er veel goedbedoelde aandacht is voor de westerse handelaren en hun beweegredenen, maar minder aandacht voor de vele burgerslachtoffers die ermee gepaard zijn gegaan. Dit oriëntalisme zal door de luchtige en mooie vertelwijze van Rutherfurd veelal over het hoofd gezien worden, maar is voor een historische roman een belangrijke sidenote. 

Al met al is China een fascinerend, leerzaam en rijkgevulde historische roman over een veelbewogen historische periode van het immense land. Een uitgebreid en zorgvuldig geportretteerd verhaal over een merkwaardige cultuur.

Recensie: China - Edward Rutherfurd